دوران بلوغ یکی از حساسترین و مهمترین مراحل رشد نوجوانان است که والدین باید با مهربانی و آگاهی کامل آن را مدیریت کنند. نحوه صحبت کردن و برخورد والدین در این دوران تأثیر عمیقی بر شکلگیری احساسات و اعتماد به نفس نوجوان دارد. هدف این است که نوجوانان با آرامش و اطمینان این مرحله را پشت سر بگذارند و حس خوبی نسبت به خود و جنسیتشان پیدا کنند.
والدین باید با شروع علائم بلوغ، اطلاعات لازم را به آرامی و با مهربانی به فرزندشان منتقل کنند و به آنها اطلاع دهند که بلوغ یک فرآیند طبیعی، مثبت و مبارک است. نحوه بیان این مطالب باید طوری باشد که نوجوانان نترسند و احساس ناخوشایندی پیدا نکنند. لبخند زدن و دوری از عصبانیت و تحکم، باعث ایجاد فضای امن و صمیمی برای گفتگو میشود.
احساساتی که نوجوان در روزهای اول بلوغ تجربه میکند، تا آخر عمر با او باقی میماند و میتواند تعیینکننده نوع نگاه او به زن یا مرد بودنش باشد. برای اینکه این تجربه مثبت باشد، والدین میتوانند با برگزاری جشن کوچکی به مناسبت بلوغ فرزند، حمایت و محبت خود را نشان دهند. یک مهمانی ساده با حضور دوستان و اقوام، حتی بدون اطلاع مهمانها از دلیل جشن، میتواند حس ارزشمندی و شادی را برای نوجوان به ارمغان آورد.
در دوران بلوغ بهتر است والدین از ایجاد جر و بحث با نوجوانان پرهیز کنند، زیرا این کار تنها تنشها و اختلافات را تشدید میکند. البته این به معنی آزادی بیحد و حصر نیست. میزان درگیری و نزاع به نحوه مدیریت والدین و میزان پذیرش استقلال نوجوان بستگی دارد. والدینی که به جای کنترل افراطی، استقلال نوجوان را به تدریج میپذیرند، نوجوانان سالمتر و متعادلی پرورش میدهند.
برای کاهش تنشها، بهتر است والدین خواستهها و انتظارات خود را به طور شفاف بیان کنند و قوانین و ساختارهای خانواده را به نوجوان آموزش دهند تا او بداند چه محدودههایی وجود دارد و مسئولیتهایش چیست.
مادران میتوانند با دختران خود درباره مشکلات معمول دوران بلوغ و پدران نیز با پسران درباره چالشهای مشابه صحبت کنند. این گفتگوها باید در حد نیاز و به صورت خصوصی انجام شود تا حریم و مرزهای شخصی حفظ شود و نوجوان احساس راحتی کند.
بهتر است والدین از ارائه اطلاعات بیش از حد درباره مسائل جنسی خودداری کنند تا نوجوانان احساس نکنند حریم بین آنها شکسته شده است. مدارس و کلاسهای آموزشی معمولاً بخش مهمی از این آموزشها را پوشش میدهند.
کتابها و منابع آموزشی ویژه نوجوانان میتواند کمک بزرگی برای انتقال اطلاعات درست باشد. والدین نیز بهتر است خود ابتدا این منابع را مطالعه کنند تا بتوانند با آگاهی کامل آنها را در اختیار فرزندانشان قرار دهند و در صورت نیاز به سوالات نوجوان پاسخ دهند.
درک مشکلات و تغییرات دوران بلوغ از سوی والدین، به نوجوانان کمک میکند تا احساس آرامش و حمایت کنند. این همدلی باعث تقویت رابطه عاطفی بین والدین و نوجوان میشود و نوجوان احساس میکند که در کنار خود افراد قابل اعتماد و همراهی دارد.
مدیریت دوران بلوغ نوجوان با مهربانی، آگاهی و ارتباط موثر، نقش مهمی در شکلگیری اعتماد به نفس، سلامت روانی و رشد سالم او دارد. والدین با ایجاد فضایی امن و حمایتگرانه میتوانند این مرحله را برای نوجوانان خود به فرصتی مثبت تبدیل کنند که تاثیر آن تا سالها باقی خواهد ماند.